Mae Gwasanaeth Archwilio Meddygol Cymru Gyfan yn cynnig craffu annibynnol ar bob marwolaeth sy'n digwydd yng Nghymru nad ydynt yn cael eu cyfeirio'n uniongyrchol i'w hymchwilio at Grwner Ei Fawrhydi.
Mae archwilwyr meddygol yn uwch feddygon meddygol sydd wedi'u contractio i roi craffu annibynnol ar achosion marwolaethau nad ymchwilir iddynt gan grwneriaid, y tu allan i'w dyletswyddau clinigol arferol. Maent wedi'u hyfforddi mewn elfennau cyfreithiol a chlinigol o brosesau tystysgrif marwolaeth. Mae ganddyn nhw gyfrifoldebau statudol sydd wedi'u nodi mewn rheoliadau. Mae Archwilwyr Meddygol yn gwneud y canlynol:
Archwiliwr Meddygol Cenedlaethol Cymru a Lloegr sy'n cael ei benodi gan yr Ysgrifennydd Gwladol dros Iechyd a Gofal Cymdeithasol sy’n gyfrifol am osod y safonau ar gyfer archwilwyr meddygol.
Mae canllawiau'r Archwiliwr Meddygol Cenedlaethol ar gyfer Cymru a Lloegr yn nodi'r safonau hyn, ac yn gosod canllawiau ar gyfer eu rhoi ar waith.
Mae archwilwyr meddygol yn ceisio ateb 3 chwestiwn:
Mae archwilwyr meddygol yn ateb y rhain drwy ddarparu craffu annibynnol, gyda 3 elfen:
Gall casgliadau archwilwyr meddygol lywio dysgu i wella gofal i gleifion yn y dyfodol. Mewn lleiafrif o achosion cânt eu cyfeirio at brosesau llywodraethu clinigol sefydledig i'w hadolygu ymhellach.