Beth yw'r Gwasanaeth Archwilio Meddygol?
Mae Gwasanaeth Archwilio Meddygol Cymru yn craffu’n annibynnol ar bob marwolaeth yng Nghymru na chaiff ei chyfeirio’n uniongyrchol ar gyfer ymchwiliad i Grwner Ei Mawrhydi. Nod y gwasanaeth yw:
- Cryfhau mesurau diogelwch ar gyfer y cyhoedd. Trwy wneud y canlynol:
- Darparu craffu cadarn, systematig ac annibynnol ar yr holl farwolaethau na chaiff eu cyfeirio’n uniongyrchol at y Crwner (achos marwolaeth ac amgylchiadau sy’n gysylltiedig)
- Sicrhau bod y marwolaethau cywir yn cael eu cyfeirio at Grwner ac at sefydliadau gofal unigol ar gyfer ymchwiliad pellach lle bo hynny’n briodol, a
- Darparu dadansoddiad deallus ac adrodd ar lefel system ar bryderon a ganfuwyd yn ystod craffu
- Gwella ansawdd ardystio marwolaeth. Trwy wneud y canlynol:
- Cwblhau’r Dystysgrif Feddygol o Achos Marwolaeth yn uniongyrchol lle bo hynny’n briodol, neu roi cyngor arbenigol i feddygon (fel arfer yr Ymarferydd Cymwys fu’n Bresennol ar ran y tîm clinigol a ddarparodd y cyfnod diwethaf o ofal i’r ymadawedig) yn seiliedig ar drafodaeth ac adolygiad o’r cofnodion clinigol perthnasol
- Osgoi gofid diangen i’r rhai mewn profedigaeth. Trwy wneud y canlynol:
- Rhoi esboniad ynghylch achos y farwolaeth ac ateb cwestiynau am amgylchiadau’r farwolaeth; ateb cwestiynau neu bryderon am y gofal a roddwyd; a rhoi gwybod i bartïon priodol ymhle mae angen ymchwiliad pellach,
Caiff y gwaith craffu ei gyflawni gan Archwilydd Meddygol annibynnol, sydd hefyd yn feddyg profiadol, a chaiff ei gefnogi gan Swyddogion Archwilio Meddygol neilltuedig a hyfforddedig. Maent yn dilyn proses systematig o ymholi yn seiliedig ar y tair prif ffynhonnell wybodaeth ganlynol:
- Nodiadau Clinigol
- Mae’r Ymarferydd Cymwys fu’n Bresennol (meddyg ar ran y tîm clinigol a wnaeth drin yr ymadawedig ddiwethaf cyn iddo/iddi farw), a’r
- Rhai mewn profedigaeth
Mae’n bwysig deall bod y gwasanaeth yn anelu at graffu ar bob marwolaeth, ac felly ni chaiff gwaith craffu ei gwblhau oherwydd bod unrhyw bryderon am y gofal a roddwyd i’r unigolyn cyn iddo/iddi farw.
Rolau yn y Gwasanaeth Archwilio Meddygol
Mae Gwasanaeth Archwilio Meddygol Cymru yn adolygu cofnodion clinigol ac yn rhyngweithio ag Ymarferwyr Cymwys fu’n Bresennol a’r rhai mewn profedigaeth i fynd i’r afael â thri chwestiwn:
- Beth oedd achos marwolaeth yr unigolyn? (Sicrhau cywirdeb y Dystysgrif Feddygol o Achos Marwolaeth)
- A oes angen rhoi gwybod i’r Crwner am y farwolaeth? (Sicrhau cyfeirio amserol a chywir – mae gofynion cenedlaethol)
- Oes unrhyw bryderon llywodraethu clinigol? (Sicrhau y caiff hysbysiad perthnasol ei wneud lle bo hynny’n briodol)
Mae dwy brif rôl yn y Gwasanaeth wrth gyflawni’r swyddogaeth hon:
Coleg Brenhinol y Patholegwyr
Coleg Brenhinol y Patholegwyr